شمال نیوز: مازندران ، استاني كه بر اساس سرشماري سال 95در زمينه نرخ بيكاري افراد تحصيل كرده رتبه هشتم را در كشور دار بود . مساله اي كه به دغدغه مديران استان بدل شده و پي راه حلي براي آن هستند.اگرچه تحليل هاي مختلفي در مورد علل بيكاري جوانان تحصيل كرده مازندراني وجود دارد. اما فصل مشترك همه آن ها عدم گسترش صنايع مادر در اين استان است.

صنایع مادر صنایعی هستند که با تعداد وسیعی از فناوری‌ها سروکار دارند، حجم و قطعات مورد استفاده در آنها بسیار است و با صنایع دیگر ارتباطات زیادی دارند.

به عبارت دیگر این صنایع ، لکوموتیو حرکت بسیاری از صنایع محسوب می‌شوند و از بازار بزرگ و مطمئنی برخوردارند و با هدف تقویت بنیه صنایع کوچک و زیردستی کشور از طريق ايجاد زنجيره ارزش راه‌اندازی شده است.
ناگفته پيداست كه صنايع كوچك براي بقا به صنايع مادر احتياج دارند و صرف هزينه و گسترش صنايع كوچك بدون نگرش و توجه به صنايع مادر راه به جايي نخواهد برد. اتفاقي سال ها در مازندران شاهد آن بوديم.

اساسا صنایع مادر بزرگترلازمه صنایع وابسته و جانبی پایدارتر است بعنوان مثال مجموعه‌ای مانند کاله نیاز به ظروف یکبار مصرف، پِت و پلاستیکی، ماشین کار و غیره داشته که این صنایع جانبی در کنار صنعت مادر و وابسته به آن فعالیت دارند، مصرف بالاي شير در اين واحد صنعتي سبب شده تقريبا تمام شير توليدي در مازندران به مصرف اين كارخانه بريد كه منجر به رشد و گسترش واحد هاي دامداري در مازندران شده است. در نتیجه وقتی صنایع بزرگ تقویت شوند خود به خود صنایع جانبی گسترده خواهند شد اما اگر واحدهای خرد بدون صنعت مادر ایجاد شود در عمل جایی برای عرضه محصولات آنان وجود نداشته و وجود آنها بی‌فایده است.

شركت صنايع چوب و كاغذ مازندران مثال ديگري در اين رابطه است كه به دليل نياز به حجم عظيمي از چوب هاي زراعي،كاغذ هاي بازيافتي، مواد شيميايي،ماشين آلات ،خدمات فني و ... گسترش اين كارخانه خواه ناخواه به گسترش كشاورزي و كسب و كارهاي جانبي آن مي انجامد.

آنچه مسلم است گسترش صنايع مادر در كنار اهميت ومنافع عظيمي كه براي استان دارند چالش هايي به همان اندازه نيز دارند كه پرداختن به آن نيازمند ورود نخبگان و فرهيختگان به اين حوزه است .

در حالي كه استان مازندران سال هاست به لحاظ نرخ افراد تحصيل كرده در جايگاه قابل توجهي در كشور قرار دارد و قرارگيري دانشگاه مازندران جزو 9 درصد دانشگاه هاي جهان شاهدي بر اين مدعاست در زمينه گسترش صنايع مادر تا چند سال پيش در مقايسه با استان هاي مشابه آنچنان كه بايد رشد نداشت كه ريشه آن را ميتوان در عدم ورود نخبگان به صنعت جستجو كرد .

اهميت اين موضوع به قدري بود كه مقام معظم رهبري نيز بارها بر آن تاكيد كردند و "صنعت" را زمینه ای برای ورود پیشرفت آفرین و رونق بخش دانشگاهها برشمردند فرمودند دانشگاه باید از نزدیک با مشکلات صنعت آشنا شود و آنها را حل کند تا نیاز نباشد برای حل مشکلات صنعت نفت یا صنعت برق چشم به بیگانگان بدوزیم . همانطور که بارها گفته ام تحقق این همکاری، نیازمند طلب و خواست مدیران و مسئولان کشور است بگونه ای که مدیر باید به در خانه دانشمندان برود نه اینکه دانشمند پشت در اتاق مدیر معطل بماند.

خوشبختانه با پيروي مجموعه استانداري مازندران از منويات مقام معظم رهبري در حمايت از ظرفيت و پتانسيل هاي موجود در دانشگاهها ،جوانان تحصیل کرده وفرهیختگان استان و تاكيد بر استفاده از اين امكانات براي عملي كردن توسعه و تعالي استان ،روند مشاركت فرهیختگان و نخبگان استان به منظور تحقق اهداف و برنامه هاي توسعه اي مازندران رشد قابل توجهي داشت که ثمره این حرکت را می توان در افزایش بهره وری و روند رو به رشد صنایع مادر این خطه همچون چوب و کاغذ مازندران که به نوعی در این زمینه پیشروست مشاهده با انگیزه بیشتری این روند را به صنایع دیگر تعمیم داد.

آنچه مسلم است جوانان فرهيخته و نخبگان دانشگاهي ميتوانند نقشي موثر در گسترش صنايع ايفا كنند، اما توجه به اين نكته ضروري است كه در اين رابطه 2سويه هم فرهيختگان بايد به نياز هاي صنعت پاسخ مناسب داشته باشند و هم مديران و صاحبان صنايع براي گسترش و رونق صنعت به نخبگان و فرهيختگان مراجعه كنند.

* عضو هیئت علمی دانشگاه و رئیس دانشگاه علمی و کاربردی چوب و کاغذ مازندران